ලෝක වනජීවී  සඳහා වන අරමුදලට (WWF) අනුව, 2021 ජූලි 29 දිනවන විට මුළු වසර තුළ පෘථිවිය පුනර්ජනනය කරන සියලුම ජීව විද්‍යාත්මක සම්පත් මානව වර්ගයා විසින් නැවත භාවිතා කර ඇත.

අවාසනාවන්ත ලෙස මීට වසර දෙකකට පෙර එනම් 2019 දී ද ලෝකය ළඟා වී ඇත්තේ මෙම දිනටමය. මෙයින් අදහස් කරන්නේ නව කොරොන වයිරස් රෝගය (COVID-19) ලබාගත් පාරිසරික වාසි නැති වී ඇති බවයි. 

WWF පුවත්පත් නිවේදනයක මෙසේ සඳහන් විය.

මානව වර්ගයා දැනට ලෝකයේ පරිසර පද්ධති පුනර්ජනනය කළ හැකි ප්‍රමාණයට වඩා 74%ක් වැඩියෙන් භාවිතා කරයි. පෘථිවිය ඉක්මවා යැමේ දිනය සිට වසර අවසානය දක්වා මානව වර්ගයා ක්‍රියාත්මක වන්නේ පාරිසරික හිඟ වියදම් මත ය.

එක්සත් ජාතීන්ගේ දත්ත මත පදනම් වූ ජාතික පාරිසරික පා සලකුණු සහ ජෛව ධාරිතා ගිණුම් වලට අනුව, 1970 දශකයේ මුල් භාගයේදී ලෝකය පාරිසරික අධීක්ෂණයට පිවිසීමෙන් පසු මෙම වියදම් වර්තමානයේ විශාලතම වියදමකි.

එක් එක් රටවල්හි අතික්‍රමණ දිනයන්. මුලාශ්‍රය: Global Footprint Network/ Down to Earth

2019 දී පැවති දිනයම නැවත පැමිණීමට හේතුව, 2020 දී ගෝලීය කාබන් පා සලකුණ සියයට 6.6කින් වැඩිවීම බව WWF පවසයි.

ඇමසන් වැසි වනාන්තරය ආශ්‍රිතව සිදුවන වන විනාශය ඉහළ යාම හේතුවෙන් ‘ගෝලීය වනාන්තර ජෛව ධාරිතාවයේ’ 0.5%ක අඩුවීමක් ද සිදුවිය. ඇමසෝනියානු වැසි වනාන්තරයන්හි විශාලතම පැතිරීම වන බ්‍රසීලයේ පමණක් හෙක්ටයාර මිලියන 1.1ක වැසි වනාන්තර විනාශ වී ඇත.

ඊටත් වඩා භයානක දෙය නම් 2021 දී වනාන්තර විනාශය 43%කින් ඉහළ යනු ඇති බවයි.

WWF අනුව ප්‍රවාහනයේ කාබන් පා සටහන් පූර්ව වසංගත මට්ටමට වඩා අඩු වනු ඇත. මාර්ග ප්‍රවාහනය සහ ගෘහස්ථ ගුවන් ගමන් වලින් නිකුත්වන කාබන් ඩයොක්සයිඩ් (CO2) විමෝචනය 2019 වසරේ මට්ටමට වඩා 5%කින් අඩුවනු ඇත.

ජාත්‍යන්තර බලශක්ති ඒජන්සියේ ඇස්තමේන්තු වලට අනුව ජාත්‍යන්තර ගුවන් සේවා හේතුවෙන් සිදුවන CO2 විමෝචනය 2019 මට්ටමට වඩා 33%කින් අඩුවනු ඇත. 

COVID-19 හි බලපෑමෙන් පසු ආර්ථිකයන් යථා තත්ත්වයට පත් කරගැනීමට උත්සාහ කරන බැවින් ගෝලීය බලශක්ති සම්බන්ධ CO2 විමෝචනය පසුගිය වසරට වඩා 4.8% කින් ඉහළ යනු ඇත. ගෝලීය ගල් අඟුරු භාවිතය සමස්ත කාබන් පා සටහනෙන් 40%ක් යැයි ගණන් බලා ඇත.

WWF ප්‍රකාශය කියා සිටියේ පෘථිවි අතික්‍රමණ දිනය බවට පත් වූ දිනය පසුපසට තල්ලු කළහොත් ව්‍යාපාරයක් සුපුරුදු පරිදි ක්‍රියාත්මක නොවන බවයි.

ආහාර නාස්තිය අවම කිරීම, ගොඩනැගිලි සඳහා වාණිජ තාක්ෂණයන්, කාර්මික ක්‍රියාවලීන් සහ විදුලි නිෂ්පාදනය සහ ප්‍රවාහන කටයුතු අඩු කිරීම වැනි ක්‍රියාමාර්ග ගණනාවක්ද යෝජනා කළේය.

Down to Earth කාර්යය මණ්ඩලය විසින් Down to Earth වෙබ් අඩවිය වෙත ලියන ලද ‘Earth Overshoot Day’ has shifted back to July 29, says WWF නම් ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනයකි.