ගෝලීය වසංගතය, රුසියාවේ යුක්‍රේන ආක්‍රමණය, සම්පත් වෙත ප්‍රවේශ වීමේ අසමානතාවය සමඟ ඒකාබද්ධව ඇති වූ පෙර නොවූ විරූ අර්බුදයෙන් ලෝකය මුදා ගැනීමට හදිසි ක්‍රියාමාර්ග අවශ්‍ය බව එක්සත් ජාතීන්ගේ මහලේකම් ඇන්ටෝනියෝ ගුටරෙස් ඉස්මතු කළේය.
ඔහු මේ බව ප්‍රකාශ කළේ ජුලි 13 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ ආර්ථික හා සමාජ කවුන්සිලයේ 2022 ඉහළ පෙළේ අංශය, දේශපාලන සංසදයේ අමාත්‍යංශ විවෘත කිරීමේ අවස්ථාවට සහභාගි වෙමිනි.
විවිධ සමාජ-ආර්ථික සහ දේශගුණික අභියෝග නිසා එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නියම කරන ලද තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්ක සපුරා ගැනීම රටවලට වඩාත් දුෂ්කර වී ඇති අතර ඒවා ජය ගැනීමට දැන් පියවර නොගතහොත් ඉදිරියේදී “ප්‍රමාද වැඩි” විය හැකි බව ඔහු පැවසීය.
ගෝලීය ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් මේ සඳහා කළ යුත්තේ කුමක්දැයි දනිති,
- තේරුමක් නැති, විනාශකාරී යුද්ධ අවසන් කරන්න
- පුනර්ජනනීය බලශක්ති විප්ලවයක් මුදාහරින්න
- මිනිසුන් තුළ ආයෝජනය කර නව සමාජ ගිවිසුමක් ගොඩනඟන්න
ඔහු ලැයිස්තුගත කරමින් පැවසීය
ගෝලීය හා ජාතික අසමානතාවය මෙන්ම මූලික යටිතල පහසුකම් නොමැතිකම හේතුවෙන් සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් අසමානුපාතික ලෙස බලපා ඇති බව ඔහු පැවසීය.
“සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවලට වසරකට ඩොලර් ට්‍රිලියන 1.2ක් අහිමි වන්නේ සමාජ ආරක්ෂණ පරතරය පිරවීම සඳහා පමණි. සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ආර්ථිකයන්ගෙන් සියයට 60ක් දැනට සිටින්නේ ණය උවදුරුවල හෝ ඉහළ අවදානමකයි,” එක්සත් ජාතීන්ගේ මහලේකම් පැවසීය.
සෑම රටකම COVID-19 වෙතින් ප්‍රකෘතිය, ආහාර, බලශක්ති සහ මූල්‍ය අර්බුදවලට මුහුණ දීම, මිනිසුන් සඳහා ආයෝජනය කිරීම, සහ ප්‍රමාදයකින් තොරව දේශගුණික ඉලක්ක කරා වැඩ කිරීම ලෝකය බහු පාර්ශ්වික අභියෝගවලට ගොදුරු වීම වැළැක්විය හැකි පුළුල් විසඳුම් ක්ෂේත්‍ර හතරක් ඔහු ගෙනහැර දැක්වීය.
වර්තමාන වසංගතය අඩංගු වීම මෙන්ම අනාගතයේ පැතිරීම වැළැක්වීම සඳහා උපාය මාර්ග සහ හැකියාවන් ගොඩනැගීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කළ යුතු බව ගුටරෙස් පැවසීය. එන්නත්, වෛද්‍ය තාක්‍ෂණ සහ සැපයුම් සාධාරණ ලෙස බෙදා හැරීම මෙන්ම ඒවායේ නිෂ්පාදනය වේගවත් කිරීම ඉතා වැදගත් බව ඔහු අවධාරණය කළේය.
දේශගුණික හදිසි අවස්ථාව ලෝකයේ සෑම අස්සක් මුල්ලක් නෑරම, සාගර සහ වනාන්තර ඇතුළු පරිසර පද්ධති විනාශ කරමින් සහ ජෛව විවිධත්වයට බලපාමින් පවතී.
දේශගුණික මූල්‍යකරණය වඩාත් විචක්ෂණශීලීව සලාකනය කිරීම සහ “වඩා සහනදායී අරමුදල්, විශේෂයෙන් දේශගුණයට අනුවර්තනය වීම සම්බන්ධයෙන්” කාලයෙහි අවශ්‍යතාව බව ඔහු අවධාරණය කළේය.
“මෙම ඉලක්කය සපුරා ගැනීම සඳහා 2030 වන විට ගෝලීය විමෝචනය 2010 මට්ටමට වඩා 45% කින් අඩු කිරීම අවශ්‍ය වන අතර, වර්තමාන ප්‍රතිඥාවන් අනුව එම දිනය වන විට විමෝචනය 14% කින් වැඩි වනු ඇත.” ගුටරෙස් පැවසීය.
පොසිල ඉන්ධන මත යැපීම අවසන් කිරීම සහ පුනර්ජනනීය බලශක්තිය වෙත කඩිනම් සංක්‍රමණය මෙම දේශගුණික අර්බුදය සමනය කිරීමේ ප්‍රමුඛතාවයයි.
මේ සම්බන්ධයෙන් පහත සඳහන් ක්‍රියාමාර්ග අත්‍යාවශ්‍ය බව ඔහු පැවසීය:
- සංවර්ධිත රටවල් මේ වසරේ සිට සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් සඳහා ඔවුන්ගේ ඩොලර් බිලියන 100 ක දේශගුණ මූල්‍ය කැපවීම යහපත් කළ යුතුය.
- සියලුම දේශගුණික මූල්‍යයෙන් අඩක් අනුවර්තනය වීමට යා යුතුය. දේශගුණය ආශ්‍රිත අධි අවදානම් ප්‍රදේශවල සිටින සියලු දෙනා ඉදිරි වසර පහ තුළ පූර්ව අනතුරු ඇඟවීමේ පද්ධති මගින් ආවරණය කළ යුතුය.
- ලෝක බැංකුව සහ අනෙකුත් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය ආයතන විශේෂයෙන් දේශගුණයට අනුවර්තනය වීම සම්බන්ධයෙන් වඩාත් සහනදායී අරමුදල් සැපයිය යුතුය.
එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රධානියාට අනුව, ආහාර, බලශක්ති සහ මූල්‍ය තත්ත්වය ස්ථාවර කිරීම සඳහා, සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ලෝකයට අනුග්‍රහය දැක්වීම සඳහා ගෝලීය මූල්‍ය ක්‍රමයේ ප්‍රතිසංස්කරණයක් අවශ්‍ය වේ.
“යුක්‍රේනයේ ආහාර නිෂ්පාදනය සහ රුසියාව විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද ආහාර සහ පොහොර, යුද්ධය නොතකා, ලෝක වෙලඳපොලට නැවත ගෙන ආ යුතුය,” ඔහු යෝජනා කළේය.
ගෝලීය විෂමතාවයට අමතරව, සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල අභ්‍යන්තර අසමානතාවය ද අවසන් කළ යුතු බවත්, මේ සඳහා ඔවුන්ට සංවර්ධිත ලෝකයෙන් මූල්‍ය ආධාර අවශ්‍ය බවත් ඔහු පැවසීය. “දුප්පත් ජනතාවගෙන් බහුතරයක් ජීවත් වන්නේ දුප්පත්ම රටවල නොවන බව අප අමතක නොකළ යුතුයි. ඔවුන් ජීවත් වන්නේ මධ්‍යම ආදායම් ලබන රටවලය.
වර්තමානයේ ලෝකය පීඩාවට පත් කරන අභියෝගවලින් ප්‍රජාවන් ආරක්ෂා කිරීමට මිනිසුන්ට කුසලතා ඇති බව සහතික කිරීම සඳහා අධ්‍යාපන ව්‍යූහයන් ශක්තිමත් කිරීමේ අවශ්‍යතාවයද ගුටරෙස් අවධාරණය කළේය.
Preetha Banerjee විසින් Down to Earth වෙත ලියන ලද Reform global financing system, fast-track climate action: UN Chief නම් ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනයකි.
Comments are closed for this post.